در سالهای اخیر با توجه به افزایش زیاد قیمت موتور آسانسور، تعمیر و تعویض قطعات موتور امری رایج و مقرون به صرفه می باشد. جنس این مشکلات که بیشتر خرابی های ناشی از پاراشوت نادرست در هنگام راه اندازی – تست استاندارد و خرابی دنده گیربکس در موتور گیربکس های ایتالیایی و در موتورهای ترک و ایرانی از جنس روغن ریزی و یا لرزش ناشی از ماردون گیربکس و صداهای ناهنجار ناشی از خردگی بلبرینگ است، که می توان آنها را با استفاده از تعویض قطعات توسط کارشناسان فنی و با تجربه بر طرف نمود.
انواع خرابی موتور
اما از کجا مطمین شویم که آیا موتور اسانسور ما خراب است. خرابی موتور اسانسور در حالت کلی به دو نوع اصلی الکتریکی و مکانیکی تقسیم می گردد.
خرابی های الکتریکی
خرابی های الکتریکی همیشه در مسیر جریان برق و المان های الکتریکی به وجود می آید. خرابی ها به سه دسته زیر ممکن است ایجاد شوند:
1- قطع شدگی در مسیر
2- اتصال بدنه
3- اتصال کوتاه در سیم پیچ
برای پیدا کردن عیب موتور می توان از نحوه عملکرد موتور در حالت اتصال به برق، به نتایجی رسید. برای این کار و بررسی چگونگی عملکرد موتور باید در مسیر هر یک از فازها (سه فاز موتور) یک آمپرمتر مناسب به همراه فیوز قرار داد و سپس موتور را برای چند لحظه کوتاه به ولتاژ نامی 360 ولت متصل کرد. پس از اتصال موتور به برق سه فازاتفاقات زیر ممکن است رخ دهد.
1- موتور هیچ گونه عکس العملی از خود نشان نمی دهد و آمپرمترهای در مسیر فازها هیچ گونه جریانی را نشان نمی دهند.
در این حالت قطع شدگی در مسیر سیم پیچی فازهای الکتروموتور در حالت اتصال ستاره وجود دارد که ممکن است این قطع شدگی در کلاف های استاتور و یا در نقطه صفر ستاره باشد. در این حالت باید مقاومت بین دو فاز را اندازه گیری کرد اگر مقاومت بین دو فاز بی نهایت باشد در مسیر همان فازها قطع شدگی وجود دارد. اگر اتصال موتور مثلث باشد و آمپرمترهای در مسیر جریان هیچ جریانی را نشان ندهند، قطع شدگی در هر سه گروه کلاف فازها می باشد و یا این که در محل اتصال گروه کلاف ها قطع شدگی وجود دارد.
2- بعد از وصل سه فاز الکتروموتور به شبکه برق، موتور به حرکت در نمی اید، ولی ارتعاش می کند و صدا می دهد.
اگر اتصال گروه کلافهای الکتروموتور به حالت ستاره باشد و فقط یکی از آمپرمترها جریانی را نشان ندهد، روتور را با دست در یک جهت به گردش در اورید که موتور در همان جهت فشار شما شروع به حرکت کند. نتیجه می گیریم که گروه کلافی سیم پیچ که آمپرمتر آن جریانی را نشان نمی دهد، قطع شده است. در صورتی که اتصال سر کلافهای الکتروموتور مثلث باشد و آمپرمترها نیز مقادیر مختلفی را نشان بدهند احتمالاً یکی از کلاف های سیم پیچ موتور قطع شده که می توان با اندازه گیری مقاومت سر گره های کلاف سیم پیچ های هر فاز، گروه کلاف را قطع شده را تشخیص داد. دو سر گره کلافی که در آن قطع شدگی و پارگی اتفاق افتاده باشد مقاومت بسیار بیشتری از دیگر کلاف های سیم پیچ از خود نشان می دهد.
3- بعد از وصل موتور اسانسور به سه فاز برق شبکه، موتور راه افتاده است ولی به دور نامی نمی رسد.
معمولاً موتور سه فاز در حالت اتصال بدنه یا اتصال کوتاه حلقه های سیم پیچ می تواند چنین مشکلی را به وجود آورد. برای پیدا کردن اتصال بدنه می توان از یک اهم متر استفاده کرد. برای تشخیص اتصال حلقه های یک فاز اتصال بین گروه کلافهای هر سه فاز موتور را باز کرده و مقاومت هر سه سیم پیچ را به طور جداگانه اندازگیری می نماییم. باید مقاومت سیم پیچ هر سه فاز با هم برابر باشند. هر گره فاز سیم پیچ که مقاومت آن از دو فاز دیگر کمتر باشد، سیم پیچ حلقه ها در آن اتصال کوتاه شده اند. برای اتصال به بدنه نیز مقاومت سر گره های فازهای سیم پیچ را نسبت به بدنه موتور آزمایش می کنیم.
4- بعد از وصل موتور اسانسور به شبکه برق سه فاز یک یا دو یا هر سه فیوز می سوزد:
در این حالت ممکن است در نقاطی از الکترو موتور اتصال بدنه یا اتصال کوتاه در بین سیم پیچ حلقه ها وجود داشته باشد.
5- موتوراسانسور بعد از راه اندازی صدای غیرعادی می دهد:
در این حالت الکترو موتور اسانسور جریانی بیش از حد نرمال و نامی را تحمل می کند. در این حالت به احتمال زیاد موتور اتصال بدنه یا اتصال کوتاه در سیم پیچ حلقه ها دارد.
6- موتور اسانسور در حالت بی باری و سبک راه می افتد ولی زیر بار نامی و سنگین می ایستد :
در الکترو موتور تعدادی از کلاف های سیم پیچ اتصال کوتاه شده اند و احتمال اتصال بدنه نیز در بین سیم پیچ ها وجود دارد.
خرابی های مکانیکی
در موتورهای گیربکس خرابی های مکانیکی بیشتر ناشی از خرابی های قطعات زیر می باشد که برای هر کدام شواهد و علایمی در جهت شناسایی آنها وجود دارد.
دنده گیربکس آسانسور
بیشتر خرابی های ناشی از پاراشوت کابین و یا برخورد کابین به کف و سقف چاه اسانسور منجر به اسیب دیدن دنده گیربکس موتور خواهد شد. خرابی دنده در طول حرکت کابین و چرخش موتور ایجاد یک تکان (لرزش) و صدای منظم و ریتمیک می کند که این نشانه ای از خرابی و یا شکستگی بخشی از دنده موتور است. در این حالت دنده بدون استفاده گشته و به طور کامل باید جایگزین گردد.
ماردون گیربکس اسانسور
این حالت در موتورهای اسانسور ایتالیایی به ندرت اتفاق میافتد زیرا جنس ماده اولیه ماردون و ماشین الات تولید انها به روز بوده و از ابزارهای با دقت بالا بهره میبرند. اما در موتورهای ترک و موتورهای ایرانی به علت ضعف تکنولوژی و ماشین الات این اتفاقی متداول است. از نشانه های خرابی ماردون موتور اسانسور لرزش ریز و مداوم در طول حرکت کابین و یا حرکت نوسانی کابین می باشد. همچنین ضربه به موتور از قسمت فلایویل نیز موجب کج شدن و تابدار شدن ماردون دستگاه گردد. معمولا برای برطرف کردن این مشکل ماردون باید تعویض گشته و یا در ابتدا و انتهای میله ماردون با استفاده از ابزار مخصوص سنگ زده شود.
خوردگی فلکه موتور اسانسور
در این هنگام وجود براده و گرده آهن در زیر فلکه موتور و حرکت لرزش دار کابین اسانسور در حال حرکت، نمایانگر خردگی و سایش بکسل و فلکه موتور می باشد. از عوامل این مشکل:
- عدم انطباق راستای فلکه گیربکس و فلکه هرزگرد
- عدم رعایت سایز شیار فلکه و سیم بکسل
- عدم کشش یکسان سیم بکسل ها در شیار
- استاندارد نبودن جنس فلکه موتور
- نامرغوب بودن جنس سیم بکسل اسانسور
- دقیق نبودن زاویه آلفا بصورتی که باعث هرزگردی سیم های بکسل به صورت متوالی گردد
- پارگی و یا زائده بر روی سیم بکسل
- دقیق نبودن فاصله شیارهای فلکه
در اثر این عوامل در بازه زمانی کوتاه، سیم بکسل ها دچار سایش و خوردگی شده که این امر باعث وارد نمودن صدمه به موتور و فلکه گیربکس موتور آسانسور می‌شود.
بلبرینگ های درون موتور اسانسور
بلبرینگ های درون موتور آسانسور که در پشت فلکه اصلی موتور و در ابتدا و انتهای ماردون قرار دارند عاملی در جهت انتقال نیرو گیربکس و کم کردن اصطکاک و بالابردن استاتیک لود موتور آسانسور می باشد. اعمال نیروی بیش از حد و توان این بلبرینگ ها در دراز مدت و یا ایجاد شوک ناشی از پاراشوت می تواند عاملی در جهت خرابی ساچمه های بلبرینگ و به صدا در امدن بلبرینگ ها در طول حرکت باشند.
مراحل کارشناسی و تعمیر موتورهای اسانسور
گروه صنعتی بالابان با داشتن نمایندگی های مختلف از برند های معتبر اروپایی و داشتن انبار قطعات موتورهای اسانسور و همچنین استفاده از کادر مجرب و ماهر در زمینه تعمیر موتورهای اسانسور توانایی تعمیر انواع موتورهای اروپایی گیربکس و گیرلس را دارا می باشد. بدین منظور جهت درخواست خدمات می توان به صورت زیر اقدام کرد.
مرحله اول: پرکردن فرم خرابی و ارسال فیلم و عکس از محل پروژه و موتور اسانسور به ادرس …….
مرحله دوم: بررسی ایرادات از روی فیلم و عکس های ارسالی و در صورت لزوم بازدید تخصصی از موتور آسانسور
مرحله سوم : عیب یابی و باز کردن بدنه موتور و اطمینان از تشخیص صورت گرفته
مرحله چهارم : جدا کردن قطعه معیوب، تعمیر و یا در صورت نیاز تعویض قطعه معیوب
مرحله پنج : تست موتور آسانسور پس از انجام عملیات تعمیر موتور آسانسور
مرحله ششم: بستن موتور آسانسور و راه اندازی مجدد موتورآسانسور
