مقدمه درباره تاریخچه آسانسور

تاریخچه آسانسور نشان میدهد جابجایی عمودی از نیازهای اولیه بشر بوده و در طول تاریخ وسایل و ابزارهای مختلفی به این منظور اختصاص یافته است .
آسانسور ها از ابتدایی ترین وسیله های دست ساز بشر می باشند و تاریخچه آسانسور به زمانی بر می گردد که انسان به فکر این افتاد که وسیله ای بسازد که بتواند از درون چاه آب بالا بکشد و سنگ چرخ را که یک نوع بالابر ساده به شمار می آمد را اختراع کرد.
در تاریخ از مصریان باستان، به عنوان اولین تمدنی که از نوعی بالابر جهت حمل ابزار و انسان در ارتفاع و در زمان ساخت اهرام استفاده می نمودند، نام میبرند، همچنین با دیدن بناهای عظیم و مرتفع تاریخی همچون اکروپولیس یونان یا تخت جمشید ایران یا در بنای باشکوه استادیوم کلزیوم میتوان متوجه شد ساخت چنین بناهایی در چند صد سال قبل از میلاد مسیح بدون استفاده از بالابر امکان پذیر نبوده است .

ایده اولیه ساخت آسانسور

یکی از بزرگترین دانشمندان و ریاضیدان دان باستان فردی بنام ارشمیدس بود. شهرت او به سبب اختراع “پیچ ارشمیدس” و نیز کشف قانون هیدرو استاتیک می باشد.اما شاید خیلی ها ندانند پیچ ارشمیدوس از ایده های اولیه ساخت آسانسور بوده است. پیچ ارشمیدس که با دست عمل می‌کرده و می‌توانست به شکل مؤثر آب را به بالا منتقل کند. که همین اختراع از ایده های اولیه ساخت آسانسور بوده است.
در حدود 236 سال پیش از میلاد مسیح ارشمیدس ، انسان ها را با یک دستگاه مجهز آشنا کرد . این دستگاه با پشتیبانی قرقره ها و کابل ها در اطراف سیم پیچ با استفاده از اهرم عمل می کرد . در آن زمان ها حیوانات وحشی و گلادیاتورها قادر به حرکت دادن این بالابر اولیه بودند و می توانستند نفرات را تا ارتفا محدودی حمل کنند.

ساخت اولین آسانسور

در سال 1743 میلادی در فرانسه اولین آسانسور برای جابجایی مسافر به دستور لویی پانزدهم ساخته شد که ان را صندلی پرواز یا صندلی پرنده می نامیدند . این آسانسور در خارج از کاخ تعبیه شده بود و توانایی حرکت از همکف به بالکن و بلعکس را داشت. مکانیزم آسانسور شامل وزنه و چرخ قرقره هایی بود که توسط تعدادی از افراد و با دستور پادشاه از طبقه بالا به پایین حرکت می نمود.
تاریخچه آسانسور به لویی پانزدهم ختم نمی شود . انسان ها به واسطه نیاز به جابجایی مواد خام مثل چوب و زغال سنگ از کوهستان به فکر توسعه آسانسور ها افتادند و در نتیجه باعث به وجود آمدن آسانسورهای کابلی به شیوه امروزی شدند. این آسانسورها بر اساس ماشین اتوود ساخته شده اند .

جورج اتوود دانشمند و ریاضی دان بزرگ را می توان طراح و پایه گذار آسانسور نامید. ماشین آتوود عبارت است از دو وزنه ای که با یک نخ به یکدیگر متصل بوده و روی قرقره ها بالا و پایین می رفتند . بنابراین اتوود توانست طرح ابتدایی برای یک آسانسور را ارائه داد.

انقلاب صنعتی و بهره برداری از آسانسورها

در اواسط قرن 19 میلادی آسانسورها با نیروی بخار عمل می کردند و معمولا در کارخانه ها و معادن برای حمل بار از انها استفاده می شد.
اما در سال ۱۸۰۰ تولید فولاد ، انقلابی در ساخت ساختمانهای بلند ایجاد کرد. اسکلت بندی بناها به کمک فلزات شروع شد و معماران و مهندسان آسمانخراشهایی به طول صدها پا ساختند که اگر اختراعی بنام آسانسور نبود، این برجها قابل استفاده نبودند.

در سال 1823 در لندن جاذبه گردشگری به نام اتاق صعود توسط دو معمار انگلیسی ساخته شد . این جاذبه آسانسوری که در مرکز لندن بود با نیروی بخار جابجا می شد و مردم را تا ارتفاع قابل توجهی از سطح شهر بالا می برد و انها می توانستند منظره ای بی نظیر از شهر را ببینند اما آسانسورهای دیگ بخار امنیت نداشتند و احتمال سقوط آسانسور بسیار زیاد بود و به همین خاطر برای جابجایی افراد استفاده نمی شدند.

پیدایش آسانسورهای هیدرولیکی

پیشرفت در ساخت اسانسور ادامه داشت تا اینکه در سال 1846 اسانسور هیدرولیکی توسط سر ویلیام آرمسترانگ اختراع شد که عمدتا برای بارگیری محموله ها در اسکله استفاده می شدند . این اسانسورها از قانون پاسکال پیروی می کردند اما از اسانسورهای هیدرولیکی در ارتفاع های زیاد نمی توانستند استفاده کنند و این آسانسورها عملا برای استفاده در منازل کارایی نداشت.

در دهه ۱۸۵۰ دانشمند بزرگ امریکایی بنام اوتیس اولین آسانسور به شکل امروزی که پیچیده تر از آسانسورهای ساخته شده قبلی بود را اختراع کرد، که به آن آسانسور هیدرولیک و بخارمی گفتند . و با این کار ، اوتیس که هم اکنون نیز در تولید آسانسور های باکیفیت بالا فعالیت دارد ، به این عرصه وارد شد پس از آن با پیشرفت علم و صنعت روز به روز آسانسور ها نیز پیشرفت کردند و تنوع آن زیاد شده و در طرح ها و انواع مختلف تولید شدند.اوتیس در سال 1854 میلادی با یک اختراع ساده توانست سر آغازی باشد برای اختراع و استفاده از آسانسورهای بی خطر . آسانسور ساده ای که اوتیس طراحی کرده بود چرخ ضامن داری بود که در صورتی که کابل نگهدارنده کابین آسانسور پاره شد اتاقک مورد نظر به طور کامل سقوط نمی کرد و ترمز ها به طور خودکار فعال می شدند و کابین به اندازه ی تنها چند پا فشار می افتاد و می ایستاد .

اوتیس با اسانسور ایمن خود مشکلاتی از قبیل خرابی کابل که در آسانسور های قدیمی تر پیدا می شد را حل کرد و به همین علت بنام آسانسور های ایمن شناخته می شد . اوتیس برای معرفی سیستم ایمنی آسانسور های خود در یکی از همایش هایش در شهر نیویورک ، کابل یکی از آسانسور ها را قطع کرد و آن آسانسور به طرز جالبی ترمز ایمنی اش فعال شد .
بنابراین اوتیس اولین آسانسور را اختراع کرد که با ترمز اتوماتیک کار می کرد .

در سال 1857در هتل برادوی نیویورک اولین آسانسور مسافربرنصب شد که توسط نیروی بخار حرکت داده می شد وتوانایی تحمل وزن 450 کیلوگرم را داشت و می توانست با سرعت ۱۲متر بر دقیقه حرکت کند .با راه اندازی این نوع از آسانسور ها کسب و کار هتل ها رونق گرفت چون مسافرها می توانست دسترسی راحتری به اتاق های طبقات بالای هتل ها داشته باشند.
چند سال بعد پسران اوتیس بعد از فوت پدر یک کمپانی تاسیس کردند و توانستند بیش از 2000 دستگاه آسانسور در 12 سال بفروش برسانند .
در سال ۱۸۷۰ به مرور ماشین آلات جدید هیدرولیک جایگزین آسانسورهای بخار شد.
اکثر اسانسورهایی که با نیروی بخار کار می کردند مربوط به اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم می باشد، آسانسورهای هیدرولیکی تا سال ۱۸۷۸ به طور گسترده ای در ایالات متحده و اروپا مورد استفاده قرار می گرفتند . بالاترین سرعت این آسانسورها ۱۵ متر بر دقیقه بود.
آسانسورهای اولیه که باسیستم هیدرولیک مورد استفاده قرار می گرفت با ریسک خطر بالا همراه بود، چون هیچگونه مقررات ایمنی در سالهای اولیه تولید آنها وجود نداشت و همیشه استفاده از انها با خطر همراه بود.